ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ Ν. ΤΟΜΠΑΖΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αγαπητέ κ. Τομπάζη προκειμένου να ενημερώσουμε, με όσο το δυνατόν καλύτερο τρόπο τους επισκέπτες μας για τον Βιοκλιματικό Ενεργειακό Σχεδιασμό θα θέλαμε να μας απαντήσετε σε κάποιες ερωτήσεις, που νομίζω ότι ενδιαφέρουν πολλούς που θα ήθελαν να έχουν μια πιο κοντινή σχέση με αυτό που εσείς σαν πρωτοπόρος εδώ και χρόνια έχετε ξεκινήσει.
1) Πώς βλέπετε την εφαρμογή του βιοκλιματικού ενεργειακού σχεδιασμού στην Ελλάδα, σε μια χώρα που έχει πολλές παραδοσιακές τεχνικές και τεχνοτροπίες;
Στην Ελλάδα όπως άλλωστε και παντού, υπάρχουν πολλές δυνατότητες εφαρμογής Βιοκλιματικού σχεδιασμού, που συχνά δεν αντιβαίνουν τις παραδοσιακές τεχνικές και τεχνοτροπίες δόμησης.
Οι βαριές συμβατικές κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα και τούβλα προσφέρουν στην οικοδομή αυξημένη μάζα με υψηλό συντελεστή θερμοχωρητικότητας.
Το ήπιο κλίμα χωρίς ακρότητες, αλλά με ταυτόχρονα μεγάλο εύρος κλιματικών διαφορών από βόρεια έως νότια, δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής τεχνικών βιοκλιματικού σχεδιασμού.
Στη χώρα μας δεν έχει γίνει ακόμη έξη η υπερβολική χρήση ενέργειας, όπως αλλού ώστε να είναι πιο δύσκολη η προσαρμογή.
2) Είναι ο βιοκλιματικός σχεδιασμός προνόμιο μιας “ελίτ” ή μπορεί να γίνει εφαρμογή του σε οποιαδήποτε κατασκευή;
Η μέχρι σήμερα εμπειρία σε μεγάλο αριθμό κτιρίων και κτιριακών μονάδων μας έχει αποδείξει ότι μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε κτίριο και δεν στοιχίζει αναγκαστικά παραπάνω.
Και αν ακόμη υπάρχει κάποια αύξηση του κόστους κατασκευής, αυτή δεν υπερβαίνει το 10% του συνολικού κόστους. Για παράδειγμα, αυτή η αύξηση μπορεί να οφείλεται λόγω αυξημένων μονώσεων, ή της τοποθέτησης ανεμιστήρων οροφής ή και άλλων σχετικών στοιχείων. Αποσβένεται όμως με την περιορισμένη χρήση συμβατικής θέρμανσης μειωμένη αρχική εγκατάσταση και χρήση κλιματιστικών μονάδων.
Μελετήθηκαν συγκροτήματα, κυρίως κατοικιών, που το κόστος ήταν σημαντική παράμετρος και εφαρμόσθηκαν τεχνικές βιοκλιματικού σχεδιασμού.
Για παράδειγμα “συγκρότημα κατοικιών στην Καλαμάτα”, ξενοδοχειακά συγκροτήματα στη Κρήτη και Ρόδο κ.λ.π
3) Τι πρέπει να γνωρίζει ο ιδιώτης προκειμένου να επιλέξει τη λύση του βιοκλιματικού σχεδιασμού;
Θα πρέπει να είναι συνειδητά ευαίσθητος στα θέματα οικολογίας και να γνωρίζει ότι μπορεί να έχει:
πιο ευχάριστο περιβάλλον
εξοικονόμηση μέχρι και 50% ενέργειας και κόστους
να κατανοήσει ότι με πιο απλά μέσα μπορεί να έχει το ίδιο αποτέλεσμα χωρίς “στερήσεις”.
4) Η εξοικονόμηση ενέργειας που παρέχεται από το βιοκλιματικό σχεδιασμό σε πόσο χρονικό διάστημα αποσβένει το αρχικό κόστος;
Το χρονικό διάστημα μπορεί να είναι από μερικά χρόνια αν το κόστος της κατασκευής δεν έχει επιβαρυνθεί μέχρι και πολύ μεγάλο.
Οπότε μια τεχνοοικονομική μελέτη που συνήθως πρέπει να ακολουθεί την βιοκλιματική πρόταση μπορεί να αποδείξει τη χρησιμότητα της συγκεκριμένης πρότασης για ένα κτίριο.
Πάντα παίζει ρόλο η αιτία κατασκευής μιας εφαρμογής. Για παράδειγμα αν πρόκειται για πιλοτική κατασκευή ή για πλατιά εφαρμοσμένη τεχνική σε πολλά κτίρια. Οπότε και ο χρόνος απόσβεσης είναι σχετικός.
5) Σε τι επίπεδο οι σημερινοί Έλληνες αρχιτέκτονες είναι γνώστες του βιοκλιματικού σχεδιασμού; Υπάρχει δυνατότητα εκπαίδευσης στα πλαίσια των σχολών; Τι γίνεται σήμερα;
Από τη δεκαετία του ’80 που άρχισε στον Ελληνικό χώρο να υπάρχει το πρώτο ενδιαφέρον από τους τότε αρχιτέκτονες, σήμερα όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται για την εφαρμογή βιοκλιματικών αρχών στην μελέτη κτιρίων.
Αυτό οφείλεται :
στα μαθήματα που περιλαμβάνονται στις βασικές σπουδές στα Πανεπιστήμια της χώρας,
στον αυξημένο αριθμό σπουδαστών που κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα αυτό,
στη γενικότερη ευαισθητοποίηση για το βιοκλιματικό σχεδιασμό βλέποντας και μαθαίνοντας τα θετικά αποτελέσματα από τα ήδη κατασκευασμένα υπάρχοντα βιοκλιματικά κτίρια τόσο στον Ελληνικό όσο και διεθνή χώρο.
6) Ποιες είναι οι απόψεις και η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Υπάρχουν οικονομικά κίνητρα για τη κατασκευή τέτοιων κτιρίων που θα μπορούσαν να αναφερθούν;
Ναι, υπάρχουν διάφορα προγράμματα της Κοινότητας που θα μπορούσε να αναφερθεί κανείς. Πάντως δεν είναι πανάκεια. Πολλοί πιστεύουν ότι θα λύσουν όλα τους τα προβλήματα και ότι θα πλουτίσουν κάνοντας ένα βιοκλιματικό κτίριο υποστηριζόμενο από κάποιο πρόγραμμα της Κοινότητας. Τούτο φυσικά δεν είναι αληθές.
7) Μπορεί ένα παλιάς - συμβατικής κατασκευής κτίριο να δεχθεί επεμβάσεις και να αποκτήσει τις ιδιότητες του ενεργειακού σχεδιασμού;
Και βέβαια μπορεί. Αλλά αυτό συσχετίζεται άμεσα με την χρήση του κτιρίου, την τοποθεσία του, το διατεθειμένο κεφάλαιο και τους τυχόν περιορισμούς αν π.χ. το κτίριο είναι διατηρητέο με περιορισμούς στις επιτρεπόμενες επεμβάσεις κ.λ.π. Πάντως υπάρχουν και μελέτες και εφαρμοσμένα παραδείγματα τόσο για κτίρια κατοικιών, πολυκατοικιών και γραφείων.